به نقل از «فرارو»

هزینه‌های نهان دود و دم؛ بررسی مصرف سیگار در دهک‌های مختلف جامعه

تاریخ انتشار: ۲۵ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۲۳۹۱۷

رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت از میزان مصرف و فروش دخانیات در فضای مجازی ابراز نگرانی کرد و برای عاملین فروش آن نیز جریمه‌ای در نظر گرفت. به همین بهانه نگاهی به آمار و ارقام ثبت شده در هزینه، میزان و الگوی مصرف سیگار در کشور انداخته‌ایم.

به گزارش اکوایران؛ امروز در خبر‌ها آمده بود که رییس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه هر نوع فروش آنلاین دخانیات ممنوع است، اعلام کرده است: ابراز نگرانی ستاد کشوری از فروش دخانیات در فضای مجازی به همراه نمونه‌هایی از تخلفات انجام شده در این زمینه، به دادستانی کل گزارش شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او در خصوص جرایمی که برای تخلف فروش خارج از ضابطه دخانیات در نظر گرفته شده است، اظهار کرد: تبلیغات دخانیات در حال حاضر تا ۴۴ میلیون تومان جریمه دارد و در مورد عاملین فروش بدون مجوز هم جرایمی دیده شده است که سقف آن حدود ۲۶ میلیون تومان است.

گردش مالیِ دود سیگار!

گردش مالی دخانیات در ایران طبق آمار اعلام شده در خرداد ماه امسال، در روزنامه فرهیختگان، سالانه ۶۰ هزار میلیارد تومان است. این رقم را نهاد‌های بین‌المللی در سال ۲۰۲۲ برای ایران بیش از دو میلیارد دلار ذکر کرده‌اند. همچنین خسارت ناشی از مصرف دخانیات در کشور بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که شامل ۶۰ هزار میلیارد تومان مصرف دخانیات و ۶۰ هزار میلیارد تومان زیان به بخش سلامت کشور است. طی سال‌های اخیر تنها سیاست اعمال‌شده از سوی دولت‌ها در ایران افزایش مالیات بر مصرف دخانیات بوده است.

طبق آخرین داده‌هایی که از وبسایت آماری سازمان امور مالیاتی کشور به دست آمده است؛ آمار میزان درآمد مالیاتی حاصل از سیگار در ایران که از سال ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۲ به ثبت رسیده است نشان می‌دهد در اولین سال ثبت این آمار کشور چیزی بالغ بر ۸.۷ میلیارد دلار از محل تولید و فروش سیگار درآمد داشته است.

بر اساس این آمار، میزان درآمد مالیاتی حاصل از سیگار در ایران طی یک بازه زمانی ۲۱ ساله افزایش چشمگیری پیدا کرده است به طوری که در ۷ ماهه اول سال ۱۴۰۲ میزان درآمد مالیاتی حاصل از سیگار در کشور به ۵,۳۹۱ میلیارد تومان رسیده است.

سالانه ۷۳ میلیارد نخ سیگار در کشور دود می‌شود

آمار‌های رسمی وزارت صمت نشانگر این امر هستند که ایرانی‌ها در سال ۱۳۹۶، چیزی حدود ۵۵ میلیارد نخ سیگار مصرف می‌کردند که این تعداد تا سال ۱۴۰۱ به ۷۳ میلیارد نخ رسیده است. برخی گزارش‌ها حاکی از سیگاری بودن حدود ۹ میلیون نفر سیگاری در ایران است. در این صورت سرانه مصرف هر ایرانی روزانه ۲۲ نخ خواهد بود که کمی غیرطبیعی به نظر می‌رسد. اگر ۷۳ میلیارد نخ سیگار را ۹ میلیون نفر مصرف کرده باشند، به‌لحاظ شاخص‌های سلامت وضعیت خطرناکی پیش روی ایرانی‌های سیگاری و نظام سلامت است.

اکوایران: مجلسیان در مورد افزایش قیمت سیگار در برنامه هفتم تصمیم‌گیری کردند. براساس مصوبه نمایندگان، مالیات هر نر خ سیگار داخلی ۱۵ درصد و سیگار وارداتی ۵۰ درصد رشد خواهد کرد.

هزینه‌ای نزدیک به ۱۱۰ همت برای سیگار در سال ۱۴۰۱

آمار‌های رسمی چندانی درخصوص ارزش بازار دخانیات در ایران در دسترس نیست؛ اما آماری مربوط به گزارش میزان مصرف سالانه سیگار در کشور است که وزارت صمت آن را منتشر کرده است که طبق آن، تعداد سیگار مصرفی ایرانی‌ها تا سال ۱۴۰۱ به ۷۳ میلیارد نخ رسیده که ۶۲ میلیارد آن تولید داخل و ۱۱ میلیارد نخ نیز به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود.

حال نوع سیگاری که شخص مصرف می‌کند نیز جای بحث است. اگر قیمت یک پاکت برند وینستون (۳۰ هزار تومان)، که یکی از پرمصرف‌ترین برند‌های سیگار است، را مبنا قرار دهیم، قیمت هر نخ چیزی در حدود ۱,۵۰۰ خواهد بود. با این تفاسیر ارزش تقریبی سیگار مصرفی ایرانی‌ها در سال ۱۴۰۱ چیزی در حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان می‌شود. حال ممکن است شخصی سیگار روزانه‌اش را از برند مارلبرو تهیه کند، که قیمت هر پاکت آن باتوجه به نوع آن از ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان متفاوت است.

هزینه سیگار در روستاییان بیش از شهری‌ها

هر خانوار روستایی در سال ۱۴۰۱، باتوجه به تورم ۴۰ درصدی دخانیات در سال ۱۴۰۱، حدود ۶۹۷ هزار و ۵۰۰ تومان و هر خانوار شهری نیز ۶۵۳ هزار و ۲۴۰ تومان برای دخانیات هزینه کرده است. البته با توجه به اینکه داده‌های مرکز آمار ایران تورم‌زدایی نشده و مربوط به تعداد مصرف‌کنندگان یا میزان عددی مصرف نیست و صرفا هزینه را بیان می‌کند، ممکن است دلیل بالا بودن هزینه‌های مصرف دخانیات در روستاها، تورم بالای این اقلام در روستا‌ها باشد؛ به‌طوری‌که برای مثال درحالی‌که طی بهمن ۱۴۰۱ تورم نقطه‌ای و سالانه دخانیات در روستا‌ها به ترتیب ۳۸.۵ و ۴۱.۵ درصد بوده، اما در همان ماه این میزان برای مناطق شهری به ترتیب ۳۱.۹ و ۳۹.۹ درصد بوده است.

اما بررسی دهکی مصرف سیگار نیز نشان می‌دهد در خانوار‌های روستایی دهک اول طی سال ۱۴۰۱ به طور میانگین ۱۹۹ هزار و ۵۰۰ تومان برای دخانیات هزینه شده است. این میزان برای دهک دوم ۳۹۵ هزار تومان و برای دهک سوم ۶۳۰ هزار تومان بوده است. البته در دهک‌های پایین، میزان مصرف خانوار‌های شهری بیشتر از روستاییان بوده و این میزان برای سه دهک اول به ترتیب ۴۸۳، ۵۲۹ و ۶۸۲ هزار تومان است.

در دهک‌های چهارم، پنجم و ششم هزینه سالانه دخانیات برای روستاییان ۶۸۵، ۷۵۹ و ۷۰۳ هزار تومان و برای شهری‌ها به ترتیب ۶۱۷، ۶۵۴ و ۵۸۳ هزار تومان است. در دهک‌های هفتم، هشتم، نهم و دهم هزینه دخانیات برای روستاییان به ترتیب ۷۷۱، ۸۳۹، ۸۹۴ و یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و برای خانوار شهری این میزان به ترتیب ۶۱۴، ۶۰۷، ۷۳۳ و یک‌میلیون و ۲۹ هزار تومان است.

حال در کنار این تفاسیر و اعداد و ارقامی که مراجع رسمی کشور منتشر کرده‌اند، شما کافی است یک جست‌وجوی ساده در اینترنت داشته باشید تا وارد سایت‌های فروش انواع سیگار‌های ایرانی و خارجی با تبلیغات و محتوا‌های متنوع شوید. بستری که به راحتی می‌تواند ماده ۱۲ قانون جامع کنترل دخانیات را که فروش دخانیات به افراد زیر ۱۸ سال را ممنوع کرده است را نیز دور بزند!

منبع: فرارو

کلیدواژه: سیگار مصرف دخانیات گردش مالی سیگار قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل هزار میلیارد تومان سیگار در کشور مصرف دخانیات سال ۱۴۰۱ هزار تومان ایرانی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۲۳۹۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ماجرای قلیان اکسیژن در کافه‌های تهران چیست؟

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌ پزشکی شهید بهشتی درباره اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در ۱۰ استان توضیح داد.

به گزارش مشرق، اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان تحت عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که ظاهرا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسوولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و نهایتا هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند.

دکتر غلامرضا حیدری مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» در واکنش به اخبار و فضای ایجاد شده درباره این طرح مطالعاتی، با تاکید بر اینکه «قلیان اکسیژن» استانداردهای وزارت بهداشت را دارد، اظهار کرد: مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در «قلیان اکسیژن» تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور می‌گذرد.

ماجرای گاز خنده در قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌ پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره قلیان اکسیژن خاطرنشان کرد: ادعای استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در پاسخ به ادعاهای مطرح شده باید گفت، استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن صحت ندارد.

وی درباره ترکیب گازهای قلیان اکسیژن گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.

مجری طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاک‌دم ادامه داد: «اکسید نیتروژن» که با «گاز خنده» شناخته می‌شود، در قلیان اکسیژن وجود ندارد. «انتونوکس» که یک گاز بی‌ضرر به حساب می‌آید در قلیان اکسیژن استفاده می‌شود. پژوهش‌های متعددی درباره «انتونوکس» در سطح جهان انجام شده، یافته‌های این مطالعات از بی‌ضرر بودن این گاز حکایت می‌کند.

گاز انتونوکس اعتیادآور است؟

حیدری درباره اعتیادآور بودن انتونوکس اظهار کرد: انتونوکس از مسائلی مانند «ایجاد وابستگی»، «اعتیادآوری» و «گازهای خنده‌آور» تهی است. با توجه به ویژگی‌های انتونوکس باید گفت ادعاهایی که در ارتباط با قلیان اکسیژن مطرح شده یک بازی رسانه‌ای است.

وی درباره طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم اظهار کرد: بررسی دستگاه پاکدم که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام می‌شود یک طرح مطالعاتی به حساب می‌آید. این طرح مطالعاتی مورد تایید وزارت بهداشت واقع شده و «کد اخلاق» دارد.

نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری درباره قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این طرح مطالعاتی افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند، افزود: هدف از اجرای نظرسنجی این است که مصرف‌کنندگان قلیان‌ اکسیژن را ارزیابی کنیم. این ارزیابی‌ها به منظور بررسی مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از مصرف قلیان اکسیژن است. با توجه به مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از استعمال قلیان اکسیژن برای آینده این دستگاه تصمیم می‌گیریم.

وی گفت: در حال حاضر، قلیان اکسیژن در برخی استان‌ها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. پاسخ به پرسش‌های «آیا قلیان اکسیژن عوارض دارد؟» و «آیا قلیان اکسیژن می‌تواند به عنوان یک دستگاه بی‌ضرر معرفی شود؟» به عنوان پرسش‌های این طرح مطالعاتی طرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها به گذر زمان نیاز دارد. این پروژه تحقیقاتی باید به مدت یک یا ۲ سال انجام شود که بتوان به پرسش‌های مطرح‌شده پاسخ داد.

اجرای طرح مطالعاتی در ۱۰ استان کشور

حیدری افزود: طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در شهر تهران انجام شده و مصرف‌کنندگان این دستگاه با «تست تنفسی» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج تست تنفسی مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن نشان می‌دهد وضعیت تنفسی آنها نسبت به افراد عادی، کاملا بالاتر است. نتایج به دست آمده می‌تواند ما را به مسیری هدایت کند که قلیان اکسیژن، مشکلات سلامتی ندارد.

وی افزود: البته تاکید می‌کنم که به طور قطع، اظهارنظر نهایی درباره قلیان اکسیژن به بررسی‌های کامل‌تر نیاز دارد. در نظر داریم افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند در ۱۰ استان کشور مورد ارزیابی قرار دهیم. بازهم تاکید می‌کنم اخبار مربوط به عوارض و اعتیادآوری قلیان اکسیژن، یک بازی رسانه‌ای و کذب محض است.

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره جزئیات اجرای طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اظهار کرد: مراکزی که قلیان‌های دخانی ارائه می‌دهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت می‌کنند. بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، درصد گازهای اکسیژن و نیتروژن قلیان اکسیژن تنظیم می‌شود. طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است.

وی ادامه داد: استان‌های مازندران، زنجان، هرمزگان نیز به طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اضافه می‌شوند.

طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن یک یا ۲ سال زمان نیاز دارد

حیدری درباره جامعه آماری طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن نیز گفت: تعداد مراکز عرضه قلیان‌های دخانی که در طرح مطالعاتی لیان اکسیژن شرکت کرده‌اند باید به «حجم نمونه» که در طرح علمی برآورد شده، برسند. میزان جامعه آماری باید به نحوی باشد که آمار و ارقام خروجی طرح تحقیقاتی از منظر آماری، «معنی‌دار» و «قابل تایید» باشد. این طرح تحقیقاتی به یک یا ۲ سال زمان نیاز دارد که میزان داده‌های مورد نظر جمع‌آوری شود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، آنالیزهای مورد نیاز انجام می‌شود.

چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن

وی درباره چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: سال‌ها است علیه دخانیات مبارزه می‌کنیم و با اقداماتی در نظر داریم میزان مصرف دخانیات را کنترل و محدود کنیم. برنامه‌هایی با هدف کنترل دخانیات طی سال‌های گذشته مطرح شده اما شکست‌ خورده‌اند. همچنین ممنوعیت‌های استعمال دخانیات اثربخش نبوده‌اند و جرائم مربوط به تخلفات دخانیاتی به خوبی اجرا نشده‌اند.

حیدری با بیان اینکه متاسفانه قلیان در کشور به ویژه در میان جوانان به وفور استعمال می‌شود، افزود: مصرف قلیان در جمعیت نوجوان در حال افزایش است. بررسی‌ها بیانگر این است تفاوتی در ارتباط با میزان مصرف قلیان در میان زنان و مردان وجود ندارد؛ این در حالیست که میزان مصرف سیگار در میان مردان نسبت به زنان ۱۰ برابر بیشتر است. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۲۵ سال، چه مرد و چه زن قلیان استعمال می‌کنند.

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه قلیان در میان جامعه ایرانی ورود کرده، افزود: قلیان در میان خانواده‌ها، اماکن تفریحی و جمعیت جوان کشور ورود کرده است. میزان دود هر وعده استعمال قلیان معادل استفاده از ۱۰۰ نخ سیگار است.

حیدری درباره تنباکوهای مورد استفاده در قلیان‌ها گفت: تنباکوها غیراستاندارد به حساب می‌آیند و عمدتاً با آلودگی‌های محیطی، میکروبی و قارچی همراه هستند. زغال‌هایی هم که در قلیان استفاده می‌شوند زمینه‌ساز مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند.

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه در ارتباط با کنترل مصرف قلیان هیچ برنامه‌ریزی کاملی وجود ندارد. با توجه به افزایش استعمال قلیان در میان جوانان و نوجوانان شاید بتوان گفت باید به انتظار افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی در سنین جوانی بنشینیم. در حالی که بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی معمولا در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی بروز می‌کنند. شرایط به واسطه استفاده از قلیان به نحوی است که افراد ۲۰ و ۳۰ ساله دچار برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی هستند.

دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است

حیدری با بیان اینکه عوارض مصرف قلیان باید در کانون توجه قرار گیرد، افزود: بهره‌ گرفتن از راهکارها و روش‌های علمی در جهت کنترل مصرف دخانیات باید در کانون توجه قرار گیرد. به نظر می‌رسد قلیان اکسیژن شاید بتواند جایگزین قلیان‌های دخانی شود.

وی تاکید کرد: در حال حاضر، دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است. اگر نتایج تحقیقات و شرایط طوری باشد که این دستگاه جایگزین قلیان‌های دخانی شود، یک گام موثر در جهت حفظ سلامتی جامعه به حساب خواهد آمد. اما در مجموع اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کامل‌تر بوده و نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری در این باره خواهد شد.

منبع:همشهری آنلاین